Czy kurkuma pomaga zapobiegać cukrzycy? Tak mówi nauka

Potencjał kurkumy w zapobieganiu cukrzycy był przedmiotem badań naukowych. Na czym jednak polega jej działanie? Dowiedz się więcej na ten temat.

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Leonardo Biolatto.

Napisany przez Daniela Echeverri Castro

Ostatnia aktualizacja: 03 marca, 2023

Kurkuma (Curcuma longa) jest jedną z najbardziej cenionych przypraw ze względu na swój potencjał zmniejszania ryzyka występowania cukrzycy. Chociaż ma również inne zastosowania lecznicze, zyskała popularność dzięki badaniom, które wiążą jej spożycie z kontrolą glikemii i zapobieganiem powikłaniom.

W szczególności ustalono, że kurkumina – jej główny związek aktywny – oprócz poprawy zdrowia metabolicznego przyczynia się do zmniejszenia insulinooporności. Zwalcza stany zapalne, stres oksydacyjny i inne czynniki, które zagrażają dobremu samopoczuciu osób zagrożonych cukrzycą.

W związku z tym dane udostępnione w Current Topics in Medicinal Chemistry wykazały, że kurkumina ma działanie przeciwcukrzycowe, ponieważ działa przeciwutleniająco, neuroprotekcyjnie i przeciwzapalnie. Chcesz dowiedzieć się więcej o tych właściwościach?

Kurkuma, przyprawa, która może zapobiegać cukrzycy

Kurkuma jest również znana jako „złota przyprawa” lub „szafran indyjski”. Jest popularna w medycynie ajurwedyjskiej, ponieważ od czasów starożytnych była podstawą środków zmniejszających dolegliwości, zapobiegających chorobom przewlekłym i zwiększających poziom energii.

Korzeń ten składa się z substancji bioaktywnych, które mogą promować zdrowie i dobre samopoczucie. Zgodnie z wydaniem 2 książki Ziołolecznictwo: aspekty biomolekularne i kliniczne obejmują one:

• Białko
• Polisacharydy
• Kwasy tłuszczowe
• Seskwiterpeny
• Olejek eteryczny z turmeronem
• Witaminy z grupy B
• Węglowodany i błonnik pokarmowy
• Kurkuminoidy, w tym kurkumina, demetoksykurkumina, 5′-metoksykurkumina i dihydrokurkumina
• Inne olejki eteryczne, takie jak d-α-phellandrene, d-sabinene, cinol, borneol i zingiberen
• Minerały, takie jak wapń, żelazo, fosfor, potas i sód

Ze względu na taki skład nie jest zaskakujące, że wiele właściwości kurkumy jest popartych naukowo. I chociaż nie stanowi ona kuracji pierwszego wyboru, jeśli chodzi o leczenie schorzeń, kurkuma została uznana za jeden z najlepszych suplementów.

Przegląd badań opublikowany w czasopiśmie Nutrients przyniósł interesujące wnioski. Ustalono, że liczne badania in vitro i in vivo dostarczyły mocnych dowodów na przeciwcukrzycową skuteczność kurkuminy.

Przedstawione dane sugerują, że ten polifenol ma potencjał terapeutyczny w zapobieganiu cukrzycy i zmniejszaniu jej powikłań. Uważa się, że mechanizm jej działania polega na modulacji kilku cząsteczek sygnałowych związanych ze stanem zapalnym. Jednak biorąc pod uwagę złożoność tego procesu, nie jest to jeszcze do końca jasne.

Przeczytaj również: Dobroczynny korzeń imbiru: czy istnieją jakieś przeciwwskazania?

Kurkuma, zespół metaboliczny i profilaktyka cukrzycy

Korzyści z kurkumy w profilaktyce cukrzycy wynikają w dużej mierze z jej zdolności do zwalczania zespołu metabolicznego. Problem ten grupuje szereg zmienionych procesów chemicznych, w tym oporność na insulinę, wysoki poziom glukozy, zaburzenia lipidowe i otyłość.

Badania udostępnione przez International Journal of Endocrinology and Metabolism wykazały, że kurkumina ma działanie przeciwhiperglikemiczne i uwrażliwiające na insulinę, zmniejszając oporność na insulinę i związane z nią powikłania.

Systematyczny przegląd opublikowany w Longhua Chinese Medicine wykazał, że kurkuma może potencjalnie kontrolować czynniki ryzyka związane z zespołem metabolicznym. Obejmuje to poziom glukozy we krwi, cholesterol, trójglicerydy, stany zapalne i wskaźnik masy ciała.

Potwierdza to również przegląd badań udostępnionych w Frontiers in Endocrinology , w którym stwierdzono, że kurkumina jest naturalnym, bezpiecznym i niedrogim środkiem przeciwcukrzycowym i przeciwzapalnym. Jej działanie przypisuje się zdolności do tłumienia stresu oksydacyjnego i procesów zapalnych.

Mówiąc ściślej, naukowcy odkryli, że kurkuma jedzona na czczo obniża poziom glukozy we krwi, glikozylowanej hemoglobiny, białka C-reaktywnego w surowicy, całkowitego cholesterolu i trójglicerydów u pacjentów z cukrzycą typu 2. Na dłuższą metę pomaga obniżyć również wskaźnik masy ciała.

Powikłania związane z cukrzycą

Oprócz zmniejszenia ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2 kurkuma przynosi korzyści również pacjentom już cierpiącym na tę chorobę. Ze względu na swoje właściwości może zminimalizować ryzyko związanych z tym powikłań, takich jak między innymi niealkoholowe stłuszczenie wątroby, neuropatia cukrzycowa i nefropatia.

• Badania udostępnione przez Pharmacy Practice wykazały, że ekstrakt z kurkuminy ma działanie terapeutyczne przeciwko niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby. Nie zastępuje jednak leczenia ani zmiany stylu życia.
• Za pośrednictwem Indian Journal of Pharmaceutical Sciences naukowcy donieśli, że kurkumina poprawiła hipoglikemiczne działanie insuliny i zapewnia działanie ochronne przed wystąpieniem neuropatii cukrzycowej. To powikłanie powoduje zmiany w nerwach obwodowych, które wysyłają sygnały do i z kończyn ciała.
• Badania na zwierzętach, opisane w BioMed Research International, mówią o potencjale kurkuminy w zwalczaniu nefropatii cukrzycowej. W szczególności przypisuje się jej działanie przeciwzwłóknieniowe, co jest obiecujące w przypadku tego powikłania cukrzycy. Wymagane są jednak solidne badania na ludziach.
• Chociaż dowody są ograniczone i nie przeprowadzono jak dotąd badań na ludziach, uważa się, że kurkumina może zapobiegać zaburzeniom erekcji, które występują z powodu cukrzycy. Badanie na szczurach opisane w The Journal of Sexual Medicine przyniosło obiecujące wyniki.

Biodostępność kurkuminy: wada

Pomimo szerokiej gamy badań łączących kurkuminę z pozytywnymi skutkami u pacjentów z cukrzycą, istnieje pewna poważna wada: jej biodostępność. Co to znaczy? Substancja biodostępna to taka, która jest wchłaniana i dociera do krwioobiegu w celu dalszego krążenia w organizmie.

W przypadku podania dożylnego istnieje większe prawdopodobieństwo uzyskania optymalnego efektu przez substancję. Jednak zdolność ta jest obniżona przy spożyciu doustnym.

Kurkuma nie jest wyjątkiem. Przy przyjmowaniu doustnym biodostępność kurkuminy, która jest związkiem aktywnym odpowiedzialnym za jej główne właściwości, jest niewielka.

Problemem jest słaba absorpcja jelitowa, która odpowiada za szybki rozkład i wchłanianie składników. Mimo to istnieje pewien sposób pozwalający zmniejszyć tę niedogodność.

Badanie opublikowane w czasopiśmie Foods podaje, że jednoczesne spożywanie kurkuminy z piperyną – aktywnym związkiem czarnego pieprzu – znacznie zwiększa jej biodostępność. Z tego powodu często można znaleźć oba składniki w komercyjnych suplementach.

Możliwe skutki uboczne kurkumy

Spożywanie suplementów kurkumy i kurkuminy jest uważane za bezpieczne dla większości zdrowych osób dorosłych. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła ich stosowanie ze względu na dobrą tolerancję i skuteczność.

Sugerowane dawki wahają się od 4000 do 8000 mg na dobę.

Spożycie to powinno być jednak umiarkowane, ponieważ może ono powodować nudności, dyskomfort trawienny, biegunkę, gazy, żółte stolce i ból głowy. Przyprawa jest przeciwwskazana w następujących przypadkach:

• Pacjenci ze zgagą i refluksem żołądkowym.
• Kobiety w ciąży i karmiące piersią (najpierw skonsultuj się z lekarzem).
• Osoby z chorobą pęcherzyka żółciowego.
• Pacjenci przyjmujący leki przeciwzakrzepowe, antybiotyki, leki przeciwdepresyjne, leki sercowo-naczyniowe lub przeciwnowotworowe.
• Osoby, które mają przejść operację.

Zobacz też: Najlepsze przeciwzapalne produkty spożywcze – Lista Top 6

Czy kurkuma jest dobrym suplementem przeciwko cukrzycy?

Włączenie kurkumy do regularnej diety może przyczynić się do zapobiegania cukrzycy i jej powikłaniom. Mimo to należy wziąć pod uwagę, że jej przyjmowanie doustne implikuje niską biodostępność kurkuminy. Dlatego należy ją spożywać jednocześnie z piperyną, naturalnie lub w suplementach.

Warto pamiętać, że kurkuma nie zastępuje leków ani terapii zapobiegających i leczących cukrzycę. Konieczne jest prowadzenie zdrowego trybu życia i stosowanie się do zaleceń lekarza.

Korzystanie z tego dodatku jest jedynie uzupełnieniem.