Mentalność ofiary - rozpoznaj ją po 8 zachowaniach

Czy znasz oznaki mentalności ofiary? Naucz się je identyfikować, dowiedz się, co mówią one o danej osobie i sprawdź, czy sam ich nie przejawiasz.
Mentalność ofiary - rozpoznaj ją po 8 zachowaniach

Napisany przez Carolina Betancourth

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Większość ludzi stara się otaczać osobami, które poprawiają ich samopoczucie. Dzieje się tak nie tylko poprzez wzajemne wspieranie, ale również dzielenie się pozytywną energią. Istnieją jednak ludzie, których charakteryzuje mentalność ofiary.

Oni wcale nie poprawiają nam humoru, a raczej kradną naszą energię swoimi negatywnymi myślami i problemami.

Nie ma nic złego w pomaganiu tym, którzy są w potrzebie. Jednakże musimy wiedzieć, czy osoby, które posiadają mentalność ofiary pragną Twojego wsparcia, czy próbują tylko Tobą manipulować. 

Dzięki Twojemu dobremu sercu, niektóre osoby zaczynają przedstawiać siebie jako ofiarę. Robią to, aby wzbudzić współczucie lub by uniknąć za coś odpowiedzialności.

Takie zachowanie sprawia, że zaczynają winić osoby wokół siebie za rzeczy, które im się nie udały. Jednocześnie sami nigdy nie rozwiązali żadnych problemów, bo zawsze mogą znaleźć jakieś ramię do wsparcia.

Z tego powodu jest tak ważne wiedzieć, jak ci ludzie się zachowują oraz jakie strategie stosują, aby skłonić Cię do pomocy. Naucz się rozpoznawać mentalność ofiary na podstawie 8 poniższych zachowań.

Mentalność ofiary – 8 oznak

1. Zachowują się, jakby cały świat był przeciwko nim

Chociaż niektórzy nie są tego świadomi, ci, którzy odgrywają rolę ofiary często przeinaczają rzeczywistość w coś ponurego i pesymistycznego.

Cały czas przyjmują pozycję obronną i są przekonani, że wszyscy są przeciwko nim.

Dwie dziewczyny siedzą na podłodze

Często kiedy z nimi rozmawiasz, narzekają, że nikt ich nie kocha, lub że nikt nie jest w stanie zrozumieć tego, co przeżywają. Bycie ofiarą jest dla nich codziennością.

2. Nie podejmują odpowiedzialności

Niezdolność do podejmowania osobistej odpowiedzialności to jedna z głównych charakterystyk osób, które odgrywają rolę ofiary. W swoich umysłach są przekonane, że inni powinni im pomagać. Wierzą, że są im to winni. 

Jest dla nich łatwo ignorować rolę, jaką przybierają w stosunku do swoich własnych problemów. Dlatego zawsze wskazują na innych ludzi, nieważne jakie by nie były konsekwencje.

W rzeczywistości stają się takimi manipulatorami, że jak tylko zdobędą Twoje zaufanie, mogą nawet sprawić, że będziesz czuć się winny, jeśli nie będziesz w stanie im pomóc.

3. Wyolbrzymiają swoje problemy

Jak mówi powiedzenie “robią z igły widły.” Czują się wątli i słabi oraz wyolbrzymiają swoje problemy lub sytuacje, które im nie opowiadają.

Dziewczyna i jej mentalność ofiary

Jako, że zawsze szukają współczucia, mogą płakać lub wpadać w gniew, tak aby “domniemany” agresor poczuł się winny i przeprosił.

4. Są przekonani, że przytrafiają się im tylko złe rzeczy

Rozmawianie z kimś, kto posiada mentalność ofiary może Cię naprawdę wyczerpać. Nie tylko dlatego, że są tak negatywni, ale również z powodu ich historii, które są zawsze tragiczne.

Będą stale opowiadać jak wszystko idzie im źle, o swojej rodzinie, problemach oraz jak podli i okrutni są wobec nich inni ludzie.

W konsekwencji, nigdy nie widzą możliwości, jakie przynosi im los. Ich umysł jest całkowicie zablokowany na myśl, że wszystko można poprawić, jeśli tylko się nad tym popracuje.

5. Nigdy nie przepraszają

Kiedy osoby odgrywające ofiarę przepraszają, zwykle nie jest to szczere. Właściwie to bardzo rzadko przyznają się do swoich błędów oraz przepraszają tych, których one dotknęły.

Para dyskutuje

Ich mechanizm manipulacji jest tak skuteczny, że zawsze mogą znaleźć drogę, by usprawiedliwić swoje zachowanie i wyjść na “tego dobrego”.

6. Czują żal za samych siebie

Mentalność ofiary sprawia, że tacy ludzie często są bardzo samokrytyczni i doskonale podkreślają swoje wady. Ich nawyk użalania się nad sobą sprawia, że wydają się innym krusi i bezbronni. 

Jeżeli nie udaje im się wywołać wśród innych sympatii lub empatii, wykorzystują to, by pocieszać samych siebie, a ich mentalność ofiary jeszcze bardziej się w nich zakorzenia.

7. Wierzą, że życie jest usiane kolcami

Nawet kiedy przytrafia im się coś dobrego, ofiara zawsze znajdzie w tym jakieś skazy i będzie kontynuować swój toksyczny i negatywny sposób myślenia.

Pomimo tych możliwości, jakie pojawiają się na ich drodze, życie jest zawsze okrutne i wybrakowane. Nie potrafią widzieć ani nie znajdują w niczym szczęścia.

Jeżeli coś dostaną, będą narzekać. Z drugiej strony, jeżeli czegoś nie potrafią zdobyć, też będą narzekać. Jeżeli czegoś im brakuje lub ktoś posiada więcej niż oni, będą jeszcze bardziej nieszczęśliwi.

To zamyka ich w błędnym kole, które uniemożliwia im przezwyciężenie uczucia, że czegoś im brakuje.

8. Mentalność ofiary sprawia, że są złośliwi

Aby kontynuować swoje cierpienie, ofiary przypominają sobie wydarzenia z przeszłości, kiedy ktoś wyrządził im jakąś krzywdę.

Mężczyzna patrzy w okno

Nie są w stanie pozostawić za sobą rzeczy, które sprawiły im ból. Dlatego niemal zawsze korzystają ze sposobności, aby wyciągnąć to na wierzch.

Cy znasz kogoś o takim zachowaniu? Bądź ostrożny. Nawet jeśli to bliska osoba i chcesz jej pomóc, należy pamiętać, że wiele z ich działań poparte jest nawykami, z którymi trudno się rozstać. Nie pozwól, aby kradła Twoją energię i staraj się trzymać z daleka od jej problemów, aby nie dać się wciągnąć w manipulację.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Andrew Skodol, MD, University of Arizona College of Medicine .Trastorno paranoide de la personalidad (TPP). MSD Manual. Versión para profesionales. Last full review/revision May 2018.
  • Cleary, S. D. (2000). Adolescent victimization and associated suicidal and violent behaviors. Adolescence35(140), 670–682.
  • Gutiérrez De Piñeres Botero, C., Coronel, E., & Andrés Pérez, C. (2009). Revisión Teórica Del Concepto De Victimización Secundaria Theoretical Review of the Concept of Secondary Victimization. Liberabit15(1), 49–58. https://doi.org/http://www.scielo.org.pe/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1729-48272009000100006
  • Hartinger-Saunders RM, Rittner B, Wieczorek W, Nochajski T, Rine CM, Welte J. Victimization, Psychological Distress and Subsequent Offending Among Youth. Child Youth Serv Rev. 2011;33(11):2375–2385. doi:10.1016/j.childyouth.2011.08.009

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.