Warzywa – sposoby na apetyczny dodatek do dań

W przypadku podawania i gotowania warzyw kulinarny sukces tkwi w apetycznych dodatkach. Poznaj kilka sztuczek, które sprawią, że żaden z członków twojej rodziny nie oprze się zdrowej i pysznej porcji warzyw.
Warzywa – sposoby na apetyczny dodatek do dań

Ostatnia aktualizacja: 24 września, 2022

Codzienna dieta wcale nie musi być nudna. Im większą kreatywnością i znajomością technik kulinarnych się wykażemy, tym apetyczniejsze będą nasze posiłku. Nawet małe niejadki, które zniechęca nawet najmniejszy przebłysk zielonego koloru na talerzu, będą zajadały warzywa z wielką chęcią.

Przy odrobinie dobrej woli możesz raz na zawsze skończyć z codziennymi narzekaniami: “nie chcę sałaty, nie lubię zielonego, tego to ja na pewno nie zjem, warzywa są obrzydliwe…” Zielony, czerwony, pomarańczowy czy fioletowy – stosując odpowiednie sztuczki już wkrótce Twoje kolorowe dania będą tak apetyczne, że nie oprze się im absolutnie nikt.

Smakowite przyrządzanie warzyw to doskonały sposób na przemycenie do codziennej diety wartościowych witamin i minerałów. Dzięki tej umiejętności cała twoja rodzina będzie zdrowa i odporna na ataki chorobotwórczych zarazków.

Warzywa w przebraniu – czyli jak je zakamuflować na talerzu?

Wszelkiego rodzaju sosy i przetwory mleczne znakomicie kamuflują charakterystyczny smak wielu warzyw. Doskonale sprawdzają się w tej roli także zupy-kremy z dodatkiem sera, makarony z warzywami, jajko jako przykrywka fasolki szparagowej czy majonezowa pierzynka dla warzyw gotowanych na parze (na przykład brokułów).

Inną, doskonałą formą zmyłki jest ciasto francuskie. W jego wnętrzu bez problemu można przemycić nawet najbardziej nielubiane warzywo. Bardzo często w takiej otoczce z ciasta francuskiego lądują pory, szpinak czy ryby.

Kiedy problemem nie jest kolor, ale tekstura i smak warzyw

Atrakcyjne i niecodzienne podanie warzyw możemy osiągnąć na wiele różnych sposobów. Pamiętajmy, że ich smak i tekstura zmieniają się wraz z formą obróbki. Niektóre na ciepło smakują zupełnie inaczej niż na surowo. Pieczone, w zupie, smażone, zmiksowane… Tysiące możliwości do wypróbowania!

Próbuj te same warzywa w różnych wersjach. Na przykład zupełnie inaczej smakuje dynia na surowo w koktajlu niż pieczona lub ugotowana w zupie. Krem z brokułów z dodatkiem ciągnącego sera jest dużo smaczniejszy od ugotowanych zielonych gałązek na parze. To samo z ziemniakami czy pomidorami – przykłady można mnożyć w nieskończoność.

Gotująca dziewczyna

Warto wspomnieć tu o tzw. reakcji Maillarda, czyli serii wielu jednoczesnych reakcji chemicznych między cukrami prostymi i aminokwasami, które odpowiadają za smak i zapach produktów. Chodzi tu o smażone produkty, po które sięgamy najchętniej.

  • Weźmy za przykład ziemniaki – gotowane w osolonej wodzie smakują zupełnie inaczej od pieczonych, a tym z kolei daleko do pysznych smażonych frytek. Rzeczywiście, frytka smażona ma zupełnie inny smak niż pieczona.

Co kolor mówi o warzywie?

Fioletowy lub purpurowy

Warzywa o purpurowej barwie zawdzięczają swój kolor antocyjanom, czyli naturalnym barwnikom będącymi jednocześnie najsilniejszymi przeciwutleniaczami. Te z kolei chronią nasz organizm przed działaniem wolnych rodników i przedwczesnym starzeniem się, a także hamują rozwój wielu poważnych chorób, z nowotworami włącznie

.

Świeże bakłażany

Do grupy fioletowych warzyw należą między innymi:

  • Czerwona kapusta
  • Bakłażan
  • Czerwona cebula
  • Buraki
  • Czerwona fasola
  • Fioletowe brokuły
  • Fioletowy jarmuż

Odpowiadające za fioletowy kolor warzywa antocyjany są bardzo wrażliwe na wysoką temperaturę. Stąd też dłuższa ich obróbka termiczna sprawią, że tracą one nie tylko cenne antyoksydanty, ale także swój niepowtarzalny kolor.

Aby fioletowe warzywa zachowały swoje zdrowotne właściwości, zaleca się ich spożywanie w surowej postaci i przechowywanie w lodówce.

Jeśli jednak chcemy ugotować któreś z nich i zachować piękny, purpurowy kolor, do wody należy dodać kwaśny produkt. Na przykład czerwoną kapustę można gotować z dodatkiem octu, a buraczki – soku z cytryny.

Czerwony

Czerwone warzywa, podobnie jak ich fioletowi kuzyni, również obfitują w antocyjany, czyli cenne dla zdrowia i wiecznej młodości antyoksydanty. Co więcej, czerwone warzywa mają zbawienny wpływ na serce i układ krążenia.

Czerwone warzywa obok antocyjan obfitują również w likopen – przeciwutleniacz, który wymiata z naszego organizmu wolne rodniki.

W tej grupie znajdziemy mnóstwo warzyw, między innymi:

  • Pomidory
  • Buraki
  • Rzodkiewki
  • Czerwoną paprykę

Substancją nadającą burakowi czerwoną barwę jest betaina. Jest ona rozpuszczalna w wodzie i bardzo wrażliwa na wysoką temperaturę. Stąd też zaleca się spożywanie buraków na surowo.

Zielony

Dlaczego niektóre warzywa są zielone? – Ponieważ ich liście są olbrzymim źródłem chlorofilu. Substancja ta również jest rozpuszczalna w wodzie i nie lubi wysokich temperatur.

Najlepszą formą ich obróbki jest gotowanie przez bardzo krótki czas w osolonej wodzie, a następnie przepłukanie bardzo zimnym strumieniem wody. Można je również piec, podsmażać na patelni lub podawać na surowo z dodatkiem soku z cytryny.

Zawarty w zielonych liściach chlorofil w naturalny sposób oczyszcza wątrobę, a kwas foliowy korzystnie wpływa na stan naszej skóry, włosów i paznokci. Ponadto antyoksydanty zwalczają wolne rodniki i zapobiegają przedwczesnemu starzeniu się organizmu.

Białe

Białe warzywa – takie jak ziemniaki, karczochy, cebula, czosnek, por czy kalafior – obfitują w naturalne związki wzmacniające odporność i zwalczające stany zapalne w organizmie.

Talerz sałatki i warzywa

Podczas gotowania warto zwrócić uwagę na to, że warzywa o białej barwie bardzo szybko brązowieją – w wyniku znajdujących się w nich enzymów o działaniu utleniającym. Zaleca się więc skrapiać je sokiem z cytryny. W wyniku długiej obróbki cieplnej (gotowania i pieczenia) tracą one większość swych cennych właściwości.

Jak sprawić, by warzywa smakowały lepiej?

  • Dodatek niewielkiej ilości soli do pomidora sprawia, że ten smakuje lepiej i bardziej orzeźwiająco. Kilka listków bazylii lub tymianku również całkowicie zmienią jego smak.
  • Miód znakomicie neutralizuje gorzki smak cykorii i escarole.
  • Uważaj na doprawianie solą warzyw o nieco gorzkim smaku lub bardzo zielonych liściach, a także pieczarek, gdyż bardzo łatwo przesadzić i całkowicie zniszczyć naturalny smak i aromat produktu.
  • Bardzo atrakcyjną kombinacją smakową jest połączenie gorzkiego ze słodkim, na przykład do dań jednogarnkowych na bazie groszku dodawaj liście mięty, a do słodkich sosów pietruszkę. Świetnie sprawdzają się również pieczone na słono marchewki.
  • Oliwa z oliwek znakomicie nadaje się jako dodatek do słodkich i gorzkich warzyw.

Pyszny, słodki smak

Niektóre warzywa mają bardzo przyjemny, słodki smak. Do tej grupy należy między innymi zielony groszek, marchewka, czerwona papryka, dynia itp. Możemy go jeszcze bardziej uwydatnić, dodając do warzywa lub dressingu łyżkę miodu lub ulubionego słodkiego syropu.

Z pozoru ryzykowny pomysł mieszania słodkich dodatków z tłustymi może okazać się strzałem w dziesiątkę. Taka kombinacja może przekonać nawet najbardziej zatwardziałych przeciwników warzyw do ich spróbowania pod zupełnie inną, nową postacią.

Pamiętaj jednak, by nie nadużywać produktów poprawiających walory smakowe warzyw, ponieważ w większości nie są one zbyt zdrowie dla naszego organizmu. Ziemniaki z masełkiem, zupa-krem z dodatkiem przyprawy typu vegeta, majonez i inne sosy zawierające mnóstwo soli… Bez wątpienia nie są to dodatki do stosowania na co dzień.

Ostrożnie z ostrymi i kwaśnymi dodatkami!

Chociaż ostre przyprawy fantastycznie uwydatniają i kamuflują niektóre walory smakowe warzyw, należy stosować je z umiarem. Papryczki chili, czarny pieprz czy świeży imbir zmieniają nasze potrawy jak za dotknięciem magicznej różdżki. Należy zachować jednak umiar, bo łatwo jest przedobrzyć!

Korzeń imbiru

Z drugiej strony kwaśne smaki, takie jak sok z cytryny, ocet, wino, rabarbar, kwaśna śmietana czy jogurt znakomicie podkreślają naturalny, słodki smak niektórych warzyw. Również i one powinny być stosowane z umiarem, jeśli chcesz zachować idealną równowagę na swoim talerzu.

Przepis na apetyczne warzywa

Poniższy przepis zmieni zwyczajne warzywa w wykwintne danie. Wypróbuj go koniecznie!

Warzywa z serem

Składniki
  • Brokuły, kalafior i marchew
  • 3 łyżki masła (60 g)
  • Ser do zapiekania (do smaku)
  • Sól i pieprz
  • Odrobina wody
Sposób przygotowania
  • Ugotuj warzywa na parze. Staraj się ich nie rozgotować, powinny być nieco chrupiące. Dodaj masło, sól i pieprz.
  • Na koniec posyp warzywa startym serem i przykryj na kilka minut, aby ten miał czas nieco się stopić.
  • Danie gotowe – szybkie, łatwe i przepyszne!

Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Caracuel García, Ángel. “Técnicas de cocción saludables aplicables a la alimentación mediterránea.” (2008).
  • Lecoeuvre, Claire. “¿ Por qué comer productos ecológicos?: un beneficio tan colectivo como individual.” Le Monde diplomatique en español 269 (2018): 23.
  • Zacarías, Isabel, et al. Cocina Saludable: Cómo incluir 5 porciones de frutas y verduras por día. miguel betancourt martinez, 2015.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.