Dystymia: przewlekły smutek

Wszyscy wiemy, jak to jest przechodzić w życiu przez trudny okres. Ogarnia nas głęboki smutek, a negatywne myśli zmuszają do przemyślenia wielu różnych spraw w naszym życiu. Czasami po przejściu przez te trudne chwile możemy się wiele nauczyć, a także znaleźć odpowiednie strategie radzenia sobie ze stresem. Czasem jednak efektem tego może być dystymia.
Dystymia: przewlekły smutek

Ostatnia aktualizacja: 25 lipca, 2022

A teraz… co w sytuacji, jeśli rozwinie się u Ciebie dystymia, czyli po prostu przewlekły smutek? Co się stanie, jeśli ten wewnętrzny dyskomfort, smutek i rozpacz nie zostaną ostatecznie rozwiązane i wciąż będą “ciągnąć” nas w dół każdego dnia?

W tym przypadku mówimy o zaburzeniu o nazwie dystymia. Nieco różni się ono od klasycznej depresji. Zdecydowanie warto o nim wiedzieć trochę więcej.
Zapraszamy do przeczytania dalszej części artykułu, który pozwoli Ci lepiej zrozumieć tę chorobę.

Czym jest dystymia lub inaczej przewlekły smutek?

Depresja

Choroba ta jest rodzajem lekkiej depresji, w której występują charakterystyczne niuanse dotyczące zaburzenia stanów emocjonalnych. Piąte wydanie klasyfikacji zaburzeń psychicznych „Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders” (DSM-5) wyraźnie określa ją inną, niż typową depresję, nazwą: uporczywe zaburzenia depresyjne.

Na początek wyjaśnimy więc podstawowe cechy tej choroby, jaką jest dystymia:

  • Dystymia jest stanem przewlekłego smutku i zniechęcenia. Nie występują w niej żadne okresy pogorszenia lub poprawy stanu pacjenta. Negatywne doznania emocjonalne często mogą trwać dłużej niż dwa lata.
  • Warto wiedzieć, że dystymia nie zależy od obecności lub braku jakichkolwiek “czynników zewnętrznych”. Oznacza to, że nie jest konieczne wystąpienie żadnej przyczyny jak strata bliskiej osoby, czy też rozczarowanie z jakiegoś powodu, aby wywołać tego typu chorobę.
  • Jej pochodzenie jest w pełni naturalne, prawie zawsze jest to choroba dziedziczna i zazwyczaj dotyczy kobiet.
  • Zwykle pojawia się w wieku około 21 lat.
  • Dystymia może osiągnąć bardzo zaawansowane stadium, w którym na przykład osoba chora nie jest nawet w stanie o siebie zadbać i potrzebuje codziennej pomocy w podstawowych zadaniach, jak jedzenie ubieranie się. Są więc przypadki, w których dystymia objawia się bardzo wyraźnie.
  • Pomimo elementu dziedzicznego choroby, stres ma tendencję do pogłębienia uczucia przygnębienia. Może prowadzić do popadnięcia w jeszcze poważniejszy stan, opisany powyżej.
  • Dystymia dodatkowo cechuje się zmiennością nastroju, zmęczeniem, bezsennością, zaburzeniami odżywiania oraz trudnościami z koncentracją.
  • Jeśli dystymia nie zostanie odpowiednio wcześnie poddana leczeniu, może doprowadzić ona do poważnej depresji. Jest ona jeszcze poważniejszym zaburzeniem psychicznym, któremu często towarzyszy gniew, wściekłość, a nawet próby samobójcze.
  • Jest to bardzo niebezpieczna choroba, która pokazuje nam jak ważne jest odpowiednio wczesne rozpoczęcia leczenia w tego typu przypadkach.

Jak leczy się dystymię?

Smutna kobieta

Należy podkreślić, że dystymia jest chorobą, którą należy kontrolować i leczyć przez całe życie. Czy jednak chorując na nią możemy cieszyć się komfortowym, codziennym życiem? Oczywiście – można je osiągnąć, dbając o włączenie do życia następujących elementów:

  • Regularne zażywanie leków przeciwdepresyjnych.
  • Poddawanie się zabiegom psychoterapii poznawczej i behawioralnej, niekoniecznie terapii grupowej.
  • Regularne monitorowanie stanu zdrowia przez całe życie.
  • Obecność dobrego kręgu wsparcia społecznego i prywatnego.

Musimy pamiętać przede wszystkim, że dystymia jest chorobą dziedziczną, a zatem jej przyczyny są całkowicie naturalne. Prawie zawsze powodują ją niewielkie zmiany w neuroprzekaźnikach serotoniny.

Oznacza to, że leczenie farmakologiczne będzie skuteczne, a terapia psychologiczna okaże się bardzo pomocna. Jednak konieczne jest regularne ich stosowanie przez prawie całe życie chorej osoby. Możesz więc prowadzić zupełnie normalne codzienne życie, pracować oraz spełniać swoje marzenia i cele.

Dbałość o siebie

Osoby, u których zdiagnozowano tę chorobę muszą zdać sobie sprawę z własnego schorzenia i wypracować wielką siłę wewnętrzną, która pozwoli im zrozumieć, co się z nimi dzieje.

Jest to choroba wymagająca stałej kontroli. Należy ją leczyć i przede wszystkim odpowiednio łagodzić ewentualne źródła stresu i niepokoju. To właśnie one mogą stać się przyczyną przejścia w najpoważniejsze stadium choroby.

Kobieta w depresji

Pamiętaj również, że jeśli ktoś w Twojej rodzinie zachorował na tę chorobę, masz większe prawdopodobieństwo, że u Ciebie dystymia także się rozwinie. Podejmij więc działania zapobiegawcze już teraz, skontaktuj się z lekarzem i dostosuj się do wszystkich jego zaleceń.

Podsumowując, musimy również zwrócić uwagę na to, że ważne jest odróżnienie dystymii od typowej depresji:

  • Dystymia pojawia się zwykle około 21 roku życia lub wcześniej i jest to stan permanentnego smutku, dla którego nie ma widocznych powodów lub przyczyn.
  • Trwa on od półtora roku do dwóch lat. Jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie poddany leczeniu, może przekształcić się w bardziej poważną chorobę, depresję, której czasami towarzyszą nawet próby samobójcze.

Pamiętaj o tym!


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, DSM-5 (5th ed.). Washington, DC: American Psychiatric Association.
  • Carta, M. G., Paribello, P., Nardi, A. E., & Preti, A. (2019). Current pharmacotherapeutic approaches for dysthymic disorder and persistent depressive disorder. Expert Opinion on Pharmacotherapy, 20(14), 1743–1754. https://doi.org/10.1080/14656566.2019.1637419
  • Chen, K.H., Tam, C. W. C., & Chang, K. (2019). Early Maladaptive Schemas, Depression Severity, and Risk Factors for Persistent Depressive Disorder: a Cross-sectional Study. East Asian Archives of Psychiatry, 29(4), 112–117. https://doi.org/10.12809/eaap1821
  • Cuijpers, P., Sijbrandij, M., Koole, S. L., Andersson, G., Beekman, A. T., & Reynolds, C. F., III. (2013). The efficacy of psychotherapy and pharmacotherapy in treating depressive and anxiety disorders: a meta-analysis of direct comparisons. World Psychiatry, 12(2), 137–148. https://doi.org/10.1002/wps.20038
  • Furukawa, T. A., Efthimiou, O., Weitz, E. S., Cipriani, A., Keller, M. B., Kocsis, J. H. et al. (2018). Cognitive-Behavioral Analysis System of Psychotherapy, Drug, or Their Combination for Persistent Depressive Disorder: Personalizing the Treatment Choice Using Individual Participant Data Network Metaregression. Psychotherapy and Psychosomatics, 87(3), 140–153. https://doi.org/10.1159/000489227
  • Hoepner, C. T., & Zetin, M. (2014). Depression and Dysthymia. In Encyclopedia of the Neurological Sciences (pp. 974–977). https://doi.org/10.1016/b978-0-12-385157-4.01076-9
  • Ishizaki, J., & Mimura, M. (2011). Dysthymia and Apathy: Diagnosis and Treatment. Depression Research and Treatment, 2011, 1–7. https://doi.org/10.1155/2011/893905
  • Orvaschel, H. (2001). Dysthymia. In Handbook of Conceptualization and Treatment of Child Psychopathology (pp. 133–148). https://doi.org/10.1016/b978-008043362-2/50008-1

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.